Αιθανικός Αιθυλεστέρας 1lt
Αιθανικός Αιθυλεστέρας 1lt
O αιθανικός αιθυλεστέρας ή οξικός αιθυλεστέρας, είναι ο εστέρας που παράγεται από την εστεροποίηση αιθανικού οξέος και αιθανόλης. Έχει σύντομο συντακτικό τύπο CH3COOCH2CH3, που γράφεται συντομογραφικά AcOEt. Είναι ένα άχρωμο υγρό με χαρακτηριστική γλυκιά οσμή (παρόμοια με το χυμό αχλαδιού). Χρησιμοποιείται σε διαλυτικά κόλλας και αφαίρεσης βαφής από νύχια (αρωματίζοντας την προπανόνη). Παράγεται σε μεγάλη κλίμαακα για να χρησιμοποιηθεί ως ένας διαλύτης. Το 1985 παράγονταν περί τους 400.000 τόννους το χρόνο στην Ιαπωνία, στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη μαζί. Το 2004, η παγκόσμια ετήσια παραγωγή του εκτιμάται ότι ήταν 1.300.000 τόνοι.
Φυσικοχημικές Ιδιότητες
Μοριακός τύπος: C4H8O2
Μοριακό βάρος: 88.106 g·mol−1
Σημείο ζέσης: 77.1 °C
Σημείο τήξης: −83.6 °C
Πυκνότητα: 0.902 g/cm3
Διαλυτότητα στο νερό: 8.3 g/100 mL (at 20 °C)
Εμφάνιση: άχρωμο υγρό
Χημική Δομή
Ασφάλεια και αποθήκευση
Εύφλεκτο Προκαλεί ερεθισμό στα μάτια και στο δέρμα
Διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου
Αναλυτική περιγραφή
Παραγωγή
Εστεροποίηση
Ο αιθανικός αιθυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με αντίδραση εστεροποίησης αιθανόλης (CH3CH2OH) και αιθανικού οξέος (CH3COOH) σε όξινο περιβάλλον:
{displaystyle mathrm {CH_{3}COOH+CH_{3}CH_{2}OH{xrightarrow {H^{+}}}CH_{3}COOCH_{2}CH_{3}+H_{2}O} }
Αλκυλίωση
Ο αιθανικός αιθυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με αντίδραση αλκυλίωσης αιθανικού νατρίου (CH3COONa) με αιθυλαλογονίδιο (CH3CH2X):
{CH_{3}COONa+CH_{3}CH_{2}X{xrightarrow {}}CH_{3}COOCH_{2}CH_{3}+NaX} }
Ακυλίωση
Ο αιθανικός αιθυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με αντίδραση ακυλίωσης αιθανόλης (CH3CH2OH), με τις ακόλουθες χημικές ενώσεις:
1. Με ακετυλαλογονίδιο (CH3COX):
{displaystyle mathrm {CH_{3}COX+CH_{3}CH_{2}OH{xrightarrow {}}CH_{3}COOCH_{2}CH_{3}+HX} }
2. Με άλλον αιθανικό αλκυλεστέρα (μετεστεροποίηση, CH3COOR):
{displaystyle mathrm {CH_{3}COOR+CH_{3}CH_{2}OH{overrightarrow {longleftarrow }}CH_{3}COOCH_{2}CH_{3}+ROH} }
3. Με προπεν-1-άλη (CH3CH=C=O):
{displaystyle mathrm {CH_{3}CH=C=O+CH_{3}CH_{2}OH{xrightarrow {}}CH_{3}COOCH_{2}CH_{3}} }
Χημικές ιδιότητες
Σαπωνοποίηση
O αιθανικός αιθυλεστέρας δίνει αντίδραση σαπωνοποίησης με υδροξείδιο του νατρίου (NaOH), σχηματίζοντας αιθανικό νάτριο (CH3COONa) και αιθανόλη (CH3CH2OH):
{displaystyle mathrm {CH_{3}COOCH_{2}CH_{3}+NaOH{xrightarrow {}}CH_{3}COONa+CH_{3}CH_{2}OH} }
Μετεστεροποίηση
O αιθανικός αιθυλεστέρας δίνει αντίδραση μετεστεροποίησης με αλκοόλη (ROH), σχηματίζοντας αιθανικό αλκυλεστέρα και αιθανόλη:
{displaystyle mathrm {CH_{3}COOCH_{2}CH_{3}+ROH{overrightarrow {longleftarrow }}CH_{3}COOR+CH_{3}CH_{2}OH} }
Εφαρμογές
Ο αιθανικός αιθυλεστέρας χρησιμοποιείται κυρίως ως ένας διαλύτης και καθαριστικό, που είναι προτιμητέος γιατί έχει χαμηλό οικονομικό κόστος, χαμηλή τοξικότητα και ευχάριστη οσμή. Για παράδειγμα χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό τυπωμένων κυκλωμάτων και σε κάποια σκευάσματα αφαίρεσης βαφής νυχιών, παρόλο που για τον τελευταίο σκοπό χρησιμοποιούνται επίσης η προπανόνη, το αιθανονιτρίλιο και η προπανόλη-2. Χρησιμοποιείται επίσης για την αφαίρεση (με εκχύλιση) καφεΐνης κατά την παραγωγή ντεκαφεϊνέ καφέ και τσαγιού.