Αδιπικό Οξύ 99% 500g
Αδιπικό Οξύ 99% 500g
C6H10O4
M.W: 146.142 g·mol−1
Το αδιπικό οξύ είναι οργανική χημική ένωση με χημικό τύπο (CH2)4(COOH)2. Είναι το σημαντικότερο από βιομηχανική άποψη δικαρβοξυλικό οξύ: Περί τα 2,5 εκατομμύρια τόνοι παράγονται ετησίως από τη βιομηχανία, κυρίως ως πρόδρομη ένωση για την παραγωγή του νάιλον. Κατά τα άλλα, το οξύ αυτό σπανίως βρίσκεται στη φύση. Ως ουσία, το αδιπικό οξύ είναι λευκό κρυσταλλικό στερεό (σκόνη).
Φυσικοχημικές Ιδιότητες
Χημικός τύπος: C6H10O4
Μοριακό βάρος: 146.142 g·mol−1
Εμφάνιση:Λευκοί κρύσταλλοι
Πυκνότητα: 1.360 g/cm3
Σημείο ζέσης: 337.5 °C
Σημείο τήξης: 152.1 °C
Διαλυτότητα (στο νερό): 14 g/L (10 °C)
24 g/L (25 °C)
1600 g/L (100 °C)
Χημική Δομή
Ασφάλεια και Αποθήκευση
Προκαλεί ερεθισμό στα μάτια και το δέρμα
Το αδιπικό οξύ, όπως τα περισσότερα καρβοξυλικά οξέα, είναι μέτριο ερεθιστικό του δέρματος. Είναι ασθενώς τοξικό, με μέση θανατηφόρο δόση 3,6 γραμμάρια ανά χιλιόγραμμο σωματικού βάρους για λήψη από το στόμα σε αρουραίους.
Διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου.
Αναλυτική περιγραφή
Περί το 60% των 2,5 εκατομμυρίων τόνων αδιπικού οξέος που παράγονται ετησίως χρησιμοποιείται ως μονομερές για την παραγωγή νάιλον με μια αντίδραση πολυσυμπυκνώσεως με εξαμεθυλενοδιαμίνη, οπότε σχηματίζεται νάιλον 66. Κι άλλες σημαντικές εφαρμογές αφορούν τον πολυμερισμό του οξέος: Αποτελεί μονομερές για την παραγωγή πολυουρεθάνης, ενώ οι εστέρες του είναι πλαστικοποιητές, ιδίως στο PVC.
Στην ιατρική
Το αδιπικό οξύ έχει ενσωματωθεί σε ταμπλέτες ελεγχόμενης απελευθερώσεως φαρμάκου προκειμένου να επιτυγχάνεται ανεξάρτητη του pH απελευθέρωση τόσο ασθενώς βασικών όσο και ασθενώς όξινων φαρμάκων. Επίσης έχει ενσωματωθεί στην πολυμερή επένδυση υδρόφιλων μονολιθικών συστημάτων για τη ρύθμιση του pH του εκδόχου και την απελευθέρωση υδρόφιλου φαρμάκου. Υπάρχουν και άλλες διαμορφώσεις ελεγχόμενης απελευθερώσεως που περιέλαβαν αδιπικό οξύ, ιδίως με την πρόθεση να επιτευχθεί έτσι ένα προφίλ απελευθερώσεως που κορυφώνεται προς το τέλος.
Στην τεχνολογία τροφίμων
Μικρές αλλά σημαντικές ποσότητες αδιπικού οξέος προστίθενται σε τρόφιμα ως ενισχυτικό γεύσεως και βοηθητικό πηγματώσεως, με τον κωδικό E355. Χρησιμοποιείται και για την οξίνιση της γεύσεως ορισμένων φαρμάκων ανθρακικού ασβεστίου για την καταπολέμηση του «καψίματος» στο στομάχι.
Περιβαλλοντικά ζητήματα
Η παραγωγή αδιπικού οξέος συνδέεται με εκπομπές υποξειδίου του αζώτου, ενός ισχυρού αερίου θερμοκηπίου που είναι επιπλέον βλαπτικό για το στρώμα του όζοντος. Σε εταιρείες παραγωγής αδιπικού οξέος έχουν εφαρμοσθεί διαδικασίες για την καταλυτική μετατροπή του υποξειδίου του αζώτου σε αβλαβή προϊόντα:
- 2 N2O → 2 N2 + O2